Испайнаг финсæг, Нобели премий лауреат Мигель де Унамо кæддæр уотæ загъта: «Кæд сæ сæ адæмихатти дини, æвзаги æма Фидибæсти гъуддæгутæ не ’ндавунцæ, уæд ма мадта цæбæл хуæст адтæнцæ еугур рæстæгути æма еугур адæмти поэттæ? Кæд аци сагъæстæй нæ цæрунцæ гъуди æма монцтæ, уæд ма цæмæй?..»

Аци номдзуд адæймаги уæхæн загъд, ка ’й зонуй, кæмæдæр уайдзæфи хузæн фæккæсдзæнæй, фал, баруагæс уи уæд, уæхæнæй си неци ес. Ес си. Айдагъ исфæлдистадон архайæг нæ, фал æ Фидибæсти сагъæстæ æма бæлдитæ æ зæрдæмæ хæстæг ка есуй, ахсгиаг кæмæн æнцæ, уæхæн алли рæстуод адæймаг дæр  си æхецæн зундæн ке райса, уæхæн гъуди.

Евгъуд рæстæгути цаутæ æма хабæрттæ хуарз ка зонуй, етæ нæ хæццæ исарази уодзæнæнцæ: нæ Фидибæстæн æ лæгæвзарæн рæстæгути нæ исфæлдистадон къабæзти архайгутæ алкæддæр бавдесунцæ Райгурæн бæстæбæл æновуддзийнадæ, сæ еугур равгитæй æма гæнæнтæй фæхъхъиамæт кæнунцæ æ сæрбæлтау.

Мæнæ абони дæр, сæрмагонд æфсæддон операций рæстæги дæр, куд Уæрæсей еугур рауæнти, уотæ Цæгат Иристони исфæлдистадон архайгутæ ’нцæ нæ Фидибæсти сæрбæлтау тохгæнгути æмварс.

Ци аллихузон мадзæлттæ арæзт цæуй, уонæй еу иссæй хуæрзауодæн равдист «Искусство СВОим». Е байгон æй Цæгат Иристони Национ музейи равдистити зали. Æ исаразунбæл байархайдтонцæ Уæрæсей Федераций æма Цæгат Иристони æскъуæлхт хузæгæнæг Цæллагти Виктор, Цæгат Иристони амалгъонти бартæ гъæуай кæнуни æнхæстбаргин Кучити Заур, Национ музей æма хузæгæнгути Цæдес.

Ку зæгъæн, равдистæн æ нисан æй хуæрзауодæн – ардæмæ æрбацæуæг адæмæй алкæмæн дæр равгæ уодзæнæй  фæууинун æма зæрдæмæдзæугæ хузæ балхæнун. Мадзал цæудзæнæй 31 мартъий уæнгæ.  Ци ’хцатæ сæмæ æрæмбурд уа аци равдистæй, етæ еугурæйдæр æрвист æрцæудзæнæнцæ сæрмагонд æфсæддон операций архайгутæн агъази фондмæ.

Аци арфиаг мадзал цитгинæй байгон кæнуни архайгæй, нæ республики Парламенти Сæрдар Тускъати Таймораз æ радзубандий уотæ загъта:

– Арфæ кæнун ауæхæн зæрдæмæдзæугæ æма ахсгиаг равдист исаразун ке зæрдæбæл æрлæудтæй æма ибæл ка байархайдта, уонæн. Абони махæн нæ фæсевæди хуæздæртæ рæстуодæй архайунцæ сæрмагонд æфсæддон операций, тох кæнунцæ Уæрæсей хуæдбарæдзийнади сæрбæлтау. Хуарз æй ку зонæн, нæ адæм зин дзаманти æма уавæрти кæрæдземæн куд агъаз кодтонцæ, кæрæдземæн нифсдæттæг куд адтæнцæ, уой. Абони аци мадзал дæр æй ирд æвдесæн, нæ культури къабази минæвæрттæ еци  гъуддагмæ сæ архайди хай бахæссунбæл æма сæрмагонд операций бæгъатæр фæсевæдæн фæййагъаз кæнунбæл куд зæрдиагæй архайунцæ, уомæн. Арфæ ма кæнун ме ’мбæлттæн, республики Парламенти депутаттæн, аци гъуддаги разæнгардæй ке архайунцæ, æнтæстгинæй уомæ се ’вæрæн ке бахастонцæ, уой туххæй. Ци хузтæ балхæндзинан, уони ба нæ еумæйаг фæндæй  ратдзинан республики Национ музейæн.

Мадзал исаразгутæй еу, Цæллагти Виктор ба æ радзубандий загъта:

– Алкæмæн дæр уи зæгъун арфи зæгъуйнæгтæ, нæ равдистмæ æрбацæун ке  исаккаг кодтайтæ æма ке байархайдтайтæ аци хуæрзауодæн акций, уой фæрци равдистайтæ уæ агъаз. Беретæ архайунцæ хуæрзауодæн акцити, æма мах дæр фæсте нæ байзадан. Фæндуй нæ еугурадæмон хуæрзауодæн гъуддæгутæмæ не ’вæрæн бахæссун аци мадзали фæрци. Ес си аллихузи хузтæ, æнæмæнгæ, уæ зæрдæмæ фæццæудзæнæнцæ.

Проекти архайун исфæндæ кодтонцæ  дæс æма дууинсæй хузæгæнæгемæй фулдæр, алкедæр си адæми размæ рахаста еу кенæ дууæ кусти. Æдеугурæй аллихузон жанр æма аллихузон техникитæй конд куститæ ’нцæ дæс æма æртинсæйемæй фулдæр.

Аци мадзали архайгутæ ’нцæ: Уæрæсей Федераций адæмон хузæгæнгутæ Бедойти Шалва, Келехсати Магрез, Уæрæсей Федераций æскъуæлхт хузæгæнгутæ Цæллагти Виктор, Абисалти Юрий, Цæгат Иристони адæмон хузæгæнæг Гасинти Жорж æма ма берæ æндæр зундгонд хузæгæнгутæ. Равдист рахæсдзæнæй 31 мартъий уæнгæ. Æма уин равгæ ес, уой бабæрæг кæнун æма арфиаг гъуддаги байархайунæн.