Гукъунмæ фæдздзурдта парторг æма ин хеуон дзубандитæй зæгъуй:

– Киунугæ кæсун зонис… Кусти – фæразон… Партимæ бацо!.. Курдиадæ æрбадæттæ!..

Гукъун исбадтæй æма курдиадæ ниффинста. Фал æй цæмæдæр гæсгæ даруй æ къохти.

– Рахæссæ ‘й ардæмæ!… – дзоруй имæ парторг.

– Нæ дæмæ ‘й ратдзæнæн!..

– Гъома?..

– Ду дæр мадта ниффинсæ курдиадæ. Цæмæй дæ партийæй рацох кæнонцæ, уой туххæй…

– Цæмæн?

– Ду ци партий уай, æз уордæмæ мæ къах нæ байвæрдзæнæн!..

***

Аци цау æрцудæй, нæ бæсти айдагъдæр еунæг парти – коммунистон – ку адтæй, уæд. Æма уой рæнгъитæмæ беретæ рæстзæрдæй цудæнцæ, фæндадтæй сæ Фидибæстæн дæр æма дзиллæн дæр хуарз фæуун. Фал уордæмæ байервæзиуонцæ, айдагъдæр æхецæн ести пайдабæл фæххуæст унмæ ка бæлдтæй, уæхæнттæ дæр. Æма компарти бун дæр гъе уæхæнтти фудæй бацæй… Нур Уæрæсей партитæ уоййасæбæл берæ иссæнцæ, æма син уотид сæ нæмттæ дæр нæ нигъгъуди кæндзæнæ. Ка си ци ‘й, уомæ лæмбунæг ку ‘ркæсай, уæд си сæ фулдæремæ рæстзæрдæ æма цæсгонгин адæймаг хæстæг нæ бацæудзæнæй, æ рæнгъон исун ба æведауцæ миуæбæл банимайдзæнæй. Дзилли ‘хсæн син неци кадæ уогæй, уæддæр сæ уодæй уод кæнунцæ адæми сæхебæл баууæндун кæнунбæл, уæлдайдæр ба  æвзурстити рæстæг: сæ мæнгæ зæрдæвæрдтитæй æвзаргути сайунбæл нæ ауæрдунцæ.. Рæхги бабæй уодзæнæнцæ æвзурститæ, æма, æвзаргутæ, къæрцгъосдæр уотæ, цæмæй, мæлгъæвзаггинтæбæл нур баууæндгæй, исонибони фæсмон ма кæнæн!..

Михаил Ломоносов (1711-1765), номдзуд уруссаг ахургонд: «А дуйнемæ берæгъæй ка райгурдæй, уомæн робас фестæн нæййес…»

Аци искурдиадæгин лæг зундгинæй-зундгиндæр ке адтæй, уобæл дзубанди дæр нæййес. Фал æ аци загъдæй ба бустæги раст нæй. Е бæрæг æй, Уæрæсей нуриккон цардарæзти гъуддæгутæ ке къохти ‘нцæ, уонæн сæ фулдæрей уодикондæй дæр: берæгъи хузæн хæлæф кæнунцæ нæ Фидибæсти есбонадæбæл, уой хæццæ ба робаси хузæн хумæтæг адæмæн налат дзубандитæ кæнунцæ, фæливд миутæй сæ сайунцæ.

Альбер Камю (1913-1960), французаг философ: «Сæребарæ адæймаг æй, сайун ка нæ зонуй, е…»

Мадта, нур уал анзей дæргъи хумæтæг адæми, уæ исонибон зæрдæмæдзæугæдæр, раст дзенети хузæн уодзæнæй, зæгъгæ, ка сайуй, уотемæй сæхуæдтæ ба абони æцæгæй дзенети цæрунцæ, етæ æнæсæребарæ ‘нцæ? Æма махæй, гъезæмæрттæгæнгæ ка «цæруй», уонæй æнæуæлдай дзурдæй ка нæ исарази уодзæнæй, уæхæн «æнæсæребарон» уавæрти  цæрунбæл…

Сократ, рагонбердзейнаг философ: «Бауæрæн исдзæбæх кæнæн нййес, уод нæ исдзæбæх кæнгæй…»

Æма уæд кæми иссирдæуа, нæ нуриккон бæрзондибадæг хецауеуæггæнгутæн сæ фулдæрей сæ уоди сахъатдзийнæдтæй ка исдзæбæх кæнидæ, уæхæн дохтир? Гъæугæ ба нæ æгæрдæр ма кæнуй: уони «уоди незти» фудæй хъæбæр нæфæразгæ ‘й нæ бæсти хелæдæрундзийнадæ æма æ дзилли цардиуагæ.