Къоста, Маринæ Цветаева, Николай Гоголь, Къомайти Руслан… Аци æма алли дзаманти берæ æндæр номдзуд адæймæгути сорæттæ фæууинæн ес Хъороти Мæдини æрмадзи.

Алкедæр си æвдист цæуй æхе уиндгундзийнади, æхе уодисконди хузи. Алли æздæхт дæр си æй развæлгъау æнæбафæнзгæ, уомæ гæсгæ ба зиннунцæ уæлдай ардæнгастдæр. Мæдини конд куклатæ уоййасæбæл алæмæт æнцæ æма сæмæ адæймаг кæсунæй æфсæдгæ дæр нæ кæнуй, аллихузон гъудитæбæл æй бафтаунцæ.

Е ’ригон бонтæй фæстæмæ æ цард спорти хæццæ баст кæмæн адтæй æма си æнтæстгинæй ка архайдта,  е гъæуама аййевади къабази, куд фæззæгъунцæ, хеуон исунмæ куд гъæуама исарæхса, уобæл лæг деси бацæуй…

Мæдинæ кæддæр бабæрæг кодта аййевади дæснити равдист, æма уæдæй фæстæмæ æхецæн бунат нæбал ирдта.

– Мæ гъудий дæр некæд адтæй, ци  куклатæ аразунбæл фæццалх дæн, уонæн сæ  фулдæр хай портретон уодзæнæнцæ, е. Аййевадон сæрмагонд  ахурадæ мæмæ нæййес, гурисконд куд аразгæ ’й, уой дæр æнхæст нæ лæдæрдтæн, уæдта еци аййевади æрфити æнæгъæнæйдæр бацо, зæгъгæ,  уæхæн фæндæ дæр мæмæ некæд адтæй. Æнæуой хузтæ кодтон, фал комкоммæ портрети хæццæ ба некæд архайдтон. Фал дæ размæ нисан ку уа, уæд цæлхдорти сæрти рахезун дæр æнцондæр фæууй, – зæгъуй Мæдинæ.

Æ фиццаг кукла адтæй портрети хузи. Рацæргæ силгоймаг сæрбæттæни хæццæ, æ къохи ба Хъурани киунугæ. Уæхæн хузæ цæмæн рауадæй, уой Мæдинæ абони дæр æнхæст нæ лæдæруй. Кукла аразунмæ ’й разæнгард кæнунцæ адæм сæхуæдтæ. Бæрæг бæлвурд адæймаги сорæт исфæлундунбæл ку фæййархайуй, уæд Мæдинæ развæлгъау бал лæмбунæг исахур кæнуй, е ци доги цардæй, циуавæр уæледарæс æма къахидарæс дардтонцæ, æ царди хабæрттæ, рæстæги дзаумæуттæ. Æ сорæттæ ба ’нцæ, æ зæрдæмæ хæстæгдæр ка лæууй, етæ. Адæймаги сорæт æргъæй исфæлундуни гъуди имæ ’рцæуй æнæнгъæлти.

– Уæд не ’мдогон фæууй еци адæймаг, уæд мæ разæнгард кæнуй æ лæгигъæдтæй, æ гъуддæгутæй… Æргом нин кæнуй Мæдинæ æ зæрдиуагæ.

Космонавтики скъолай юбилеймæ син Мæдинæ балæвар кодта æ исаразæг Къомайти Руслани сорæт.

– Уой сорæт  исаразунвæндæ цæмæн искодтон? Нæ республики космонавтики скъола ке ес, уой куд нæ зудтон, фал, гъулæггагæн, Русланæн æхе ба нæ фæсмардтон. Фарæ сæрди ба базонгæ дæн еци скъолай разамонæг Чельдити Зæлини хæццæ. Е ми ракурдта, цæмæй æз дæр аци скъолай косун райдайон ахургæнæгæй. Никки ба ма мин балæдæрун кодта, астрономи си маддæлон æвзагбæл амунд ке цæуй, уой. Цæмæдесаг мæмæ фæккастæй еци гъуди. Нæхемæ ’рбацæугæй, Интернети  æрмæгутæ агорун райдæдтон еци скъолай туххæй, базонгæ дæн Къомай-фурти цардвæндаги æма кусти хабæртти хæццæ дæр. Хъæбæр сæрбæрзондæй си байзадтæн. Уойбæрцæбæл хуæрзхумæтæг æма хуæдæфсармæ адæймаг уогæй, æ къохи цæйбæрцæбæл устур æнтæститæ бафтудæй. Мæ зæрди ниххизтæй æ сорæт æма косун райдæдтон æ сорæт ин исаразунбæл, – зæгъуй Мæдинæ.

Æ куст кæронмæ ку фæцæй, уæд Мæдинæмæ фæззиндтæй æнæмæнгæ космонавтики скъолайæн ке балæвар кæндзæнæй, уæхæн фæндæ. Фал ин æ куст  уойбæрцæбæл хъазар адтæй æма ма ’й дууæ мæйи ба æ хæдзари фæддардта. Фал æй æ зæрдæ ба лæдæрдтæй, Руслани сорæти бунат Мæдини æрмадзи ке нæй, уой. Æма исфæндæ кодта, æ куст космонавтики скъолай юбилеймæ уонæн ке балæвар кæндзæнæй. Куд исфæндæ кодта, кæнгæ дæр уотæ бакодта.

Нæудæс анзи иснивонд кодта Мæдинæ спортæн. Æма уомæй нецæбæл фæсмон кæнуй. Спорти ес аллихузон фадуæттæ адæймагæн æхе равдесунæн, æ зæрдиуагæ исфедар кæнунæн. Мæдинæ ахур кодта Мæскуй Олимпаг фæсæвæрци скъолай. Цалдæр анзи бакуста Алайнаг гимназий ахургæнæгæй. Еци рæстæгутæ уæлдай æхцæуæндæрæй имисуй Мæдинæ. Нуртæккæ Мæдинæ косуй методистæй ахургæнгути зонундзийнæдтæ фæффулдæргæнæн институти.

Æ еугур исфæлдистадон æнтæстдзийнæдтæ дæр æ къохи бафтудæнцæ, æ фарсмæ алкæддæр æ мадæ æма æ хуæрæ ке лæуунцæ, уой фæрци.

Берæ исфæлдистадон фæндитæ ес нуртæккæ Мæдинæмæ, фал сæ нæма гъæр кæнуй. Уогæ цæмæдесаг ке уодзæнæнцæ, уобæл мах æгириддæр дузæрдуг нæ кæнæн. Æма ин зæрдиагæй зæгъæн: «Бантæсæд  дин, Мæдинæ, дæ алæмæти исфæлдистадон архайди!..»

ГÆТИЙТИ Светланæ