Æрæги ци дзиллон мадзæлтти архайдта, уонæй еуеми Владимир ПУТИН уотæ баханхæ кодта, гъома, адæмæн естæмæй зæрдæ байвæруни агъоммæ бал гъæуама æркæсай, æ исæнхæст кæнунæн гæнæнтæ ес æви нæ, кæд ес, уæдта си рæстмæ испайдагæнæн уодзæнæй æви нæ. Æ гъуди адтæй:

– Кæд алцидæр банимадтай æма, гъуддагæн исаразæн ес, зæгъгæ, уæхæн хатдзæгмæ æрцудтæ, уæд испайда кæнун гъæуй еугур фæрæзнитæй дæр, цæмæй дæ размæ æвæрд нисан æнхæстгонд æрцæуа.

Президенти аци загъд уомæ гæсгæ æримистан, æма дзиллæ паддзахади медæгæ политикæ уотæ лæдæрунцæ, æма си æнгъæлмæ кæсунцæ агъази гъомусдзийнадæмæ, уой дæр, абони ци уавæрти цæрунцæ, айдагъ уони фæдбæл нæ, фал цардиуаги хузæ æнæгъæнæй дæр хуæздæрæрдæмæ раййевуни дæр.

Еци фæззелæн еуцæйбæрцæдæр фæббæрæг æй нæ республики Хецауадæ, æ сæрдар Тускъати Тайморази разамундæй æрæги Дигори райони ци урухгонд æмбурд арæзт æрцудæй, уоми дæр. Дзубанди си цудæй евгъуд анзи райони социалон-экономикон райрæзти бæрæггæнæнтæбæл, республики æма районæн æхе бюджети фæрæзнитæ куд æма циуавæр гъуддæгути фæдбæл харзгонд æрцудæнцæ, уой хæццæ ба æркастæнцæ исонибони нисантæ циуавæр æнцæ æма сæ куд æнтæстгиндæрæй исæнхæстгæнæн ес.

Æнтæститæ берæ ‘нцæ, фал аразуйнæгтæ дæр минкъий нæ ‘нцæ…

Дигори райони муниципалон исконди бунæттон хеунаффæйади администраций сæргълæууæг Хъодзасти Марклен æ радзубандий куд загъта, уотемæй, евгъуд 2020 анзи кæд пандемий уавæртæ къулумпитæ исæвзурун кодтонцæ райони хæдзарадæ æма æхсæнадон царди, уæддæр сæ къохи берæ æнтæстдзийнæдтæ бафтудæй, фал ма сæмæ ке ес банхæсткæнуйнаг гъуддæгутæ дæр.

– Республики бюджетæй районæн ци æхцай фæрæзнитæ дехгонд æрцудæй, уони исхарз кодтан социалон объектти ирæзтбæл, – баханхæ кодта Хъодзаси-фурт æ радзубандий. – Уомæй уæлдай, бафистан нæ ихæстæ банктæн æма цæрæнуатон-коммуналон лæггæдтæн. Федералон программити фæрци ба базилдан райони гъæути æхсæнадон бунæттæмæ, скъолати бундорон цалцæги куститæ бакодтан, культури Галауанæн балхæдтан музыкалон инструменттæ, концертон уæледарæс, залмæ нæуæг къелатæ. Иронхуати ни нæ байзадæй гъæунгтæ æма паркти фæлгонцадæ дæр. Цирæгътæ «иссугътан», берæ æнзти дæргъи изæригæнтти рохсгонд кæми нæбал цудæнцæ, еци гъæути гъæунгти. Исбæрæг кодтан æма гъæугæ хузи арæзт æрцудæнцæ скъолати гъардæнттæн æма зинграхуссунгæнæн системити куст. Исаразтан скъолати æма гъæунгти видеоцæстдарди системæ дæр.

Хъодзаси-фурт куд загъта, уотемæй Дигори райони ахсгиагдæр æй гъæууон хæдзарадæ.

– Ес нæмæ еумæйагæй 21669 гектари зæнхитæ. Уонæн ба се ’рдæг игуæрдæнтæ æма хезнити фæзуæттæ ’нцæ. Арендатортæ ци халсартæ байтаунцæ, уонæй хуарз тиллæг исесунцæ. Ирæзти бæрæггæнæнтæ ес фонсдарунади кусти. Фарæ нæ фермертæ республики базартæ æма тукæнттæмæ равардтонцæ 223 тонни фидизгъæл. Æхсири продукций бæрцæ ба исирæзтæй 2918 килограммей уæнгæ. Минкъий æма рæстæмбес амалгъонади кустмæ райони цæуй фагæ цæстдард. Фонсдарунади къабази ирæзт ба грантти агъазæй цæуй. Будуртæ æфснайæн техникæ нæмæ ке ес, уой фæрци зæнхкосгутæ къулумпитæ не ’ййафунцæ. Гъæууон хæдзаради фæллойни фæрци нæ райони бюджетмæ æрвист æрцудæй 239 миллион 280 мин соми æхца. Е минкъий æнтæстдзийнадæ нæ адтæй Дигори районæн.

Мадта райони ци дзолфицæн кустуат ес, е нимад æй Цæгат Иристони хуæздæртæй еуебæл. Фарæ фæлхасгæнгутæн рауагъта 520 тонни дзол. Хецæн адæймæгути кустуæттæй ба æнтæстгиндæрбæл банимайæн ес суæртти донуадзæн кустуат. Нацпроект «Ахурадæ»-йи бундорбæл цалцæггонд æрцудæй Дигори 3-аг скъолай хуæрæндонæ дæр.

Социалон къабази райаразуйнаг фарстатæбæл дзоргæй ба уой зæгъун гъæуй, æма паддзахадон агъаз бакодтан цалдæр бийнонтемæн: æригон бийнонтæй фондз хæдзаремæн – фондз миллион сомемæй, дууæ бийнонтемæн ба равардтан сертификаттæ цæрæнуæттæ балхæнунæн. Устур Фидибæстон тугъди ветеранæн байагъаз кодтан 620 мин соми субсиди райсунæн.

Анзи дæргъи администрацимæ цæргутæй ци 698 гъасти æрбацудæй, уони лæмбунæг равзурстан æма син сæ фулдæр хай исæнхæст кодтан.

Фал уой хæццæ ба уой дæр зæгъун гъæуй, æма нæ райони нерæнгæ ма ес исæнхæстгæнуйнаг гъуддæгутæ дæр. Еувæрсти цæуæг дууæ надей арæзтадæ кæронмæ æнхæстгонд абони нæма æрцудæй, райони дондзæуæн хæтæлти 48 километри системæ ба æй реконструкцигæнуйнаг, исаразун гъæуй хуæнхон фæзуæтти донæмбурдгæнæн æма Дигорай донуадзæн системæ. Сахар Дигорай ба берæуæладзугон хæдзæрттæн гъæуй гъардæттæн хецæн системæ исаразун, – загъта Хъодзасти Марклен.

Гъуддаг æ цæфбæл æнхæст кæнун гъæуй!..

Нæ республики Хецауади Сæрдари ихæстæ рæстæгмæ æнхæстгæнæг Тускъати Таймораз æ радзубандий куд загъта, уотемæй нурма берæ лухкæнуйнаг фарстатæ ес, уонæй еу – райони сæйгæдони куст.

– Медицинон лæггæдти хуæрзгъæдæдзийнади фарстамæ бæлвурддæрæй æркæсун гъæуй, уомæн æма сæйгæдони разамунд ци мизди бæрцæ есунцæ, е дзуапп нæ дæттуй сæ медицинон кусти хуæрзгъæдæдзийнади домæнтæн.

Тускъай-фурт ма æргом раздахта еума ахсгиаг фарстамæ дæр:

– Дигори райони ес уæхæн зæнхитæ, арендатортæ районæн пайда кæмæй нæ хæссунцæ. Аци фарстай фæдбæл райони разамунд куд загъта, уотемæй, 517 гектаремæй 300 аукционмæ ке равардтонцæ, уæдта сæ ке гъæуй кадастрон инженер, зæнхити фарстамæ профессионалон æгъдауæй æ цæстæ ка дардзæнæй, уæхæн адæймаг, цæргутæй ба ракурдтонцæ, цæмæй си алкедæр æ зæнхи хай закъони бундорбæл исфедар кæна.

Æмбурди ма дзубанди цудæй, Дигори райони цæргутæ гъардæттæн æма дони лæггæдтæн ке нæ федунцæ, æма еци уавæр ке кæнуй къулумпи кустуати архайд. Аци фарстай фæдбæл республики Сæргълæууæги æма Хецауади Администраций разамонæг Гобети Ибрагим райони сæргълæууæгæн бафæдзахста, сæрмагонд косæг къуæрттæ исаразун, æма, ка нæ федуй, еци цæргутæбæл хæдзаргай зелун, бæрæг бæлвурд мадзæлттæй пайдагæнгæй.

Æрмæг мухурмæ бацæттæ кодта

БИЧИЛТИ Алетæ.