Советон доги уæхæн фæткæ адтæй, æма нæ дохтиртæ устур къуæрттæй æрвист цудæнцæ, медицинон къабæзтæ æдзæллаггомау кæми адтæй æма си фæййагъаз кæнун кæми гъудæй, уæхæн паддзахæдтæмæ. Æма иристойнаг зундгонд дохтир БОРУХЪУАТИ Елæмурзайæн дæр косгæ рауадæй фæсарæнти.

Адтæй Афганистани дæр, уоми советон æфсæддон хæйттæ сæ интернационалон ихæс ку æнхæст кодтонцæ, уæд. Æма еци рæстæг ци бонуг фæффинста, уомæй скъуддзæгтæ мухургонд æрцудæнцæ журнал «Мах дуги» 1988 анзи 10-аг номери. Мах дæр си уордигæй еу хай ниммухур кодтан нæ газети айрæзмæ номери, абони ба мухур кæнæн еума хай.

 

17 декабрь. Æрбаластонцæ уæззау сæйгæ силгоймаги, æ къох топпæй цæф. Цæфбæл цæуй дæс бони. Галеу къохи æнгулдзæ æнæгъæнæй дæр ниссау æй, цонги фæттасæни тогдадзинттæ æма хæцъæфтæ ’нцæ пурхæ æма хæфи бунæй нæ зиннунцæ. Афгайнаг дохтиртæ къох лух кæнуни фæндæ искодтонцæ, фал син æй нæ бауагътон. Еу-дууæ бони гъæдгинмæ базелун гъæуй, уæдта ин  операци искæндзæнæн.

10 декабрь. Силгоймаги къохмæ зелунцæ лæгъуз, ваннитæ ин нæ кæнунцæ. Е ба уой туххæй, æма æз къох ралух кæнуни хæццæ арази ке нæ дæн, уой туххæй. Фал æз мæ фæндæ нæ раййивтон.

1982 анзи 8 январь. Косгæ бон нæй, фал еугур адæмæн дæр æй барвæндæ фæллойни бон. Адæм зилдæнцæ гъæунгтæмæ, кæдзос сæ кодтонцæ. Мах æмбесбонмæ адтан нæхе кусти.

Мæхæмæт-Пахампари игурæн бонмæ ци бардзурд рацудæй, уомæ гæсгæ исуæгъдæ кодтонцæ политикон ахæстити æма знаггадæнгути еу хай.

17 январь. Нæ госпитæли косгутæй еу – æ ном Азисаз – æзинæ дзубандигæнгæй уотæ зæгъуй:

– Мæ ниййергутæ цæрунцæ Кабулæй инсæй километри изолдæр гъæуи. Æртæ анзей дæргъи сæ мæ бон бабæрæг кæнун нæй, мæ цардæн тæссаг ке ’й душмантæй, уомæ гæсгæ.

Цалдæр боней размæ æфсæддон госпитæли хестæр медицинон хуæри æма æ бийнонти фудгæнгутæ рамардтонцæ. Уой размæ имæ æртхъерæнтæ кодтонцæ, ма косæ, зæгъгæ, е ба æ куст нæ ниууагъта.

28 январь. Æрбаластонцæ нæмæ силгоймаги мард. Сæумæй аст сахаттебæл автобусмæ æнгъæлмæ кастæй е ’нсувæри уосæмæ. Еу бæрзонд нæлгоймаг сæмæ бацудæй æма сæ рæстæгæй бафарста. Силгоймаг æ сахатмæ куд æркастæй, уотæ ин е дамбаца æ сæрбæл ниццафта. Куд раббæрæг æй, уотемæй силгоймаг адтæй телецентри диктор. Æ лæгæй рахецæн æй, лæг знаггадæгæнгути хæццæ Пакистанмæ фæллигъдæй æма гурусхæ кæнунцæ, силгоймаги, дан,  уой ардудæй рамардтонцæ, зæгъгæ.

10 февраль. Евгъуд дæс бони рæстæг адтæй сабур. Душмантæ мингæйттæй сабур цардмæ ’здæхунцæ.

5 мартъий. Бийнонти къуар нæмæ цæфтæй æрбаластонцæ. Æзинæ нæмæ еу æригон кизгæ рамардæй. Аци дууæ цауи кæрæдзей хæццæ баст æнцæ. Цæветтонгæ, кизгæ скъола каст ку фæцæй, уæд æй еу студент курдта, кæрæдзей хуарз лæдæрдтæнцæ. Фал кизги ниййергутæмæ адтæй æндæр фæндæ – лæвардтонцæ ’й бонгинæн, кизгæй берæ хестæр ка ’дтæй, уæхæнæн. Студент сæмæ финстæг ниффинста, уотæ ма бакæнтæ, зæгъгæ, кенæдта… Нецæмæ ин æрдардтонцæ æ финстæг дæр æма е ’ртхъерæнтæ дæр. Кизгæ ку балæдæрдтæй, сæ уарзондзийнадæй неци рауадзæнæй уой, уæд марг баниуазта. Лæхъуæн сæмæ мардмæ бацудæй, фал æй хæстæг нæ бауагътонцæ. Уæд сæбæл е дæр гранат фехста, уæдта сæбæл дамбацайæй ралæудтæй. Фæммард си æй фондз бийнойнаги, иннетæ цæфтæй нур госпитæлмæ æрбахаудтæнцæ.

9 мартъий. Æртæ къуæрей размæ нин нæ хирургийи хецауи æндæр госпитæли президентæй исæвардтонцæ. Е мах хирургтæй еуей æхемæ ракодта. Æстдæс дохтирей бунатеми кустонцæ астемæй, нур си фондз байзадæй.

26 август. Абони нæмæ æрбаластонцæ дамбацайæй уæззау цæфи. Æй дини еугонди бæрнон косæг. Фудгæнгутæ æ фæдбæл зилдæнцæ æма ’й базари фæццæф кодтонцæ. Госпитæли президент æ гъос фæддардта, уотемæй ин операцигонд æрцудæй, тог дæр ин рафинста (е ахид нæ фæууй).

Аци хабари фæдбæл операцигæнæни хецау дзурдта (уруссагау зонуй):

– Æртæ анзи ме ’нсувæри нæма фæууидтон, уотемæй Кабулæй дæс æма æртинсæй километри изолдæр нæ цæруй. Кæрæдземæ нин цæуæн нæййес. Æз æй ку бабæрæг кæнон, уæд мæ рамардзæнæнцæ. Ме ’нсувæр мæнмæ ’рбацудæй, зæгъгæ, æма фæстæмæ раздахтæй, уæд уой дæр рамардзæнæнцæ. Æртæ мæйей размæ мæмæ цалдæр лæгемæй фæззиндтæнцæ æма ми курдтонцæ, цæмæй цæрунмæ нæхемæ рандæ уон. Уой фæсте мæмæ дуккаг бон æрбацудæй, махмæ ихуæрстæй ка куста, еу уæхæн биццеу æма мæ фæрсуй: «Æзинæ дæ хæццæ уæхæн æма уæхæн адæм (номæй-номмæ сæ ранимадта) дзубанди кодтонцæ?» Гъуддаг куд адтæй, уотемæй ин æй радзурдта. Е мин бафæдзахста, цæмæй сæ коммæ ма бакæсон, марунмæ, дан, дæ сайунцæ, ами ке косис æма дæ фурттæ службæ ке кæнунцæ, уой туххæй.

ФЕППАЙУЙНАГ. Афганистани революций размæ адтæй 1600 дохтири, уонæй абони 432 дохтиремæй уæлдай нæбал ес. Иннетæ фæллигъдæнцæ æндæр бæститæмæ.

26 сентябрь. Рæстæг хæссуй сабур. Хъурани бæрæгбон райдæдта. Афгайнæгтæ косæрттæ кæнунцæ. Сæ сувæллæнттæ нæуæг дарæси, еугурæйдæр игъæлдзæг æнцæ.

8 ноябрь. Хунд Теблойтæмæ (бæрæгбони æма нæуæг фатери фæдбæл). Адтан астемæй. Иуазæгуати сæмæ ’рбацудæй афгайнаг Абдус. Теблойти Миши хæццæ базонгæ ан, æ уосæ æма æ мадæ  сæйгæдонæмæ ку ’рбахаудтæнцæ, уæд. Уруссагау хуарз зонуй, ахур кодта Ленингради. Косуй Госплани. Арфитæ нин кодта Октябри бæрæгбони фæдбæл.

30 декабрь. Операцигæнæни афгайнаг косгутæ махæн исаразтонцæ Нæуæг анзи заз бæласæ. Хестæр фельдшер нин равардта еумæйаг арфи гæгъæди. Дохтир Сент ба – алкæмæн дæр финстæг Нæуæг анзи арфити хæццæ.

1983 анзи 26 февраль. Фиццаг бон косунмæ рандæ дæн медицинон институтмæ. Базонгæ дæн косгути хæццæ.

27 февраль. Ректори унаффæгæнæг В. Козлови хæццæ æма афгайнаг декани хæццæ фиццаг бон рандæ дæн Вазир-Акбар-хани номбæл госпитæлмæ. Ами уодзæнæй мæ косæн бунат. Травматологий кафедри хецау профессор Арсалла дууæ къуæрей размæ фæллигъдæй Нигулæн Германимæ. Æ бæсти госпитæли хирургийи кафедри сæргълæууæг иссæй профессор Латиф.

15 мартъи. Фиццаг дууæ къуæрей бакустон нæуæг бунати. Госпитæл нимад адтæй хуарзбæл. Тугъдон госпитæли фæсте ахæссуй дуккаг бунат. Ес си æртæ кафедри: госпиталон хирурги – 50 хуссæни, госпиталон терапи – 50 бунати æма травматологи –120 хуссæни.

Фиццаг бæнтти мæмæ профессор Латиф кастæй лæгъуз цæстæй, уой фæнзгæй косгутæ дæр. Нур сæ цæстингас бæлвурд фæффæлмæндæр æй. Госпитæли æз дæн еунæг советон дохтир. Фæсарæнтæй ма си ес венгриаг, гонконгаг æма щвейцайраг дохтиртæ. Æрæстæфтæн берæ гъæндзийнæдтæ сæйгити дзæбæх кæнгæй æма студентти ахури гъуддаги.

Цалдæр боней размæ мæмæ æрбарвистонцæ æригон дохтир Хади Карими, ахур фæцæй Харькови. Зонуй уруссаг æвзаг, æма мæ тæлмацгæнæг нæбал гъудæй.

Фæстаг къуæрей æрцудæй, Афганистани нуриуæнгæ ка нæма адтæй, уæхæн цау: знаггадæгæнгути 260 къуарей раздзæугутæ ’рбацудæнцæ æма сæхе хецауадæмæ равардтонцæ. Раздæр син адтæй æмбурдтæ, радзурдтонцæ сæ домæнтæ. Сæ номдзуддæртæ загътонцæ, цæмæй сæ Цæдесмæ рарветонцæ æма сæхе цæститæй фæууинонцæ, пусулмон адæм махмæ куд цæрунцæ, уой. Адтæй син фембæлд Бабраки хæццæ. Сæ курдиæдтæ син æнхæст кæнунцæ. Аци душманти туххæй Пакистани радио дзурдта мæстгунæй.

– Кæми ци æнæхæдзарæ, дзæгъæлхæтæг ес, етæ уæхæнттæ ’нцæ.

23 мартъи. Аци бон Кабули адтæй устур демонстраци, Рейган афгайнаг революций фудголти разамонгути хæццæ ке фембалдæй, уой нихмæ.

26 мартъи. Бæстæ æй сабур. Куст берæ ес. Тагъд рæстæги ахури семестр райдайдзæнæй æма имæ мæхе цæттæ кæнун – аразун программитæ.

Мæгур, фæххуæцæг кæбæл нæййес, еци сæйгитæ консультацити фæсте госпитæлмæ нæ хаунцæ. Куд базудтон, уотемæй консультаций фæсте цалинмæ гæртан ратта, уæдмæ ’й æ гæгъæдити хæццæ берæ рацо-бацо кæнун багъæуй.

29 мартъи. Сæумæй телеграммæ райстон, мæ фидæ Елдзарихъо фæззиан æй, зæгъгæ. Нигæндзæнæнцæ ’й исон, æз ба иннæбонæй раздæр неци хузи нихъхъæртдзæнæн. Уомæ гæсгæ мæ цуд раргъавтон иннæ хуæдтæхæгмæ (3 апърели).

13 апрель. Нæхецæй æрбаздахтæн Кабулмæ.

14 апрель. Адтæн кусти. Афгайнæгти номæй мин профессор Латиф ратæфирфæс кодта.

18 апрель. Апрели революций фондз анзей бон æрхъæрттæй. Нæ госпитæли байгон æй хæлардзийнади уат. Митинги радзубанди кодтонцæ Æнæнездзийнадæ гъæуайкæнуйнади министри хуæдæййевæг Касим (мединститути раздæри ректор), партий райкоми косæг æма мах дохтир Гостюк П.

Митинги фæсте адтæй бабадт – цумдтан цай. Мæн исбадун кодтонцæ Касими фарсмæ. Уруссагау минкъий цидæртæ зонуй. Дзурдтан, куст берæ ке ес, дохтиртæ ба ке нæ фагæ кæнуй, уой туххæй. Зæрдæ байвардта, зæгъгæ, æндæр госпитæлтæй дохтиртæ æрбарветдзæнæн.

21 апрель. Хирургийи æма травматологий кафедрæн фæууй еумæйаг æмбурдтæ. Хирургийи кафедри сæргълæууæг Латиф травматологий неци уойбæрцæ зонуй, уотемæй ба æгириддæр барæ некæмæн фæддæттуй. Абони ци еуæндæс сæйги ниввардтонцæ æма дзубади кæбæл цудæй, уонæй еуемæй уæлдай хирургимæ нæ хаудтæй, дæс ба – травматологимæ. Травматологий сæйгитæн ци кæнгæ ’й, уой фæдбæл неци бафæдзахста Латиф.

Æ хæдзари дæр имæ ес косæн бунат. Госпитæли фæсте ба уоми фæккосуй. Кæд æма дохтири мæйи мизд дууæ мин афганемæй уæлдай нæй, уæд Латиф ба райсуй дууæсæдæ  мини. Министради æма мединститути хецауадæ гъуди кæнунцæ, æ равналæнтæ ин кутемæйти æрцубуртæ кæнонцæ, уобæл. Уой фæдбæл адтæй бардзурд: Латифæн бæрæггонд æрцæуæд консультацитæ тагъд агъази госпитæли æма реуи хирургийи клиники.

Травматологий кафедри сæргъи æрлæудтæй Сароби, ахургонддзийнадæ райста Японий. Косуй æстдæс анзи. Фал етæ нимади нæ цæунцæ. Латиф ба аци куст кæд нæ зонуй, уæддæр æй бæрзонд нимади, хонунцæ ’й супервайзер. Уæлдæр медицинон ахургонддзийнадæ райста Нигулæн Германий, æ бийнойнаг дæр æй немуцаг. Никки ма æ фурттæй дæр еу ахур фæцæй уоми, бийнойнаг дæр ракурдта немуцаг æма косуй Нигулæн Германий, цæруй æ мадирвадтæлтæмæ. Уомæ гæсгæ зин балæдæрæн нæй, Латиф махмæ циуавæр цæстæй кæсуй, е.

22 апрель. Мединститути ректори унаффæгæнæг Козловæй мин барæгонд адтæй, цæмæй «Афганистани травматологон центри» туххæй æрмæг бацæттæ кæнон. Исаразтон æй, фал ма мæ гъудæй сæрмагонд косæнгæрзти туххæй фарста исбæрæг кæнун. Уой фæдбæл агъазмæ фæдздзурдтон дохтир Хади Кариммæ. Æма си базудтон уæхæн хабар: æз лæварæн дууæсæдæ зæгæли гъæуама раттон Соробимæ, дохтиртæ ба сæ сæйгитæн уæйæ кæнонцæ. Е нæ, фал ма госпитæли харзæй сæйгитæн лæвар гъæуама ци хуастæ дæттонцæ, етæ дæр син цæунцæ уæйæгонд. Сауæнгæ ма стæги саст ивазæн хумæтæг бæттæни аргъ дæр агорунцæ сæйгæн æхецæй.

27 апрель. Революций бон. Æхсæвæ фудгæнгутæ исрæмугътонцæ, сахармæ электрон рохс кæбæлти цæуй, авд уæхæн цæгиндзи.

30 апрель. Æртиккаг бон электрон рохс нæййес. Хуæруйнæгтæ уазалгæнæни исæфунцæ. Хуæрæн консервтæ. Цай фицæн къуæцæлтæй артгондбæл балкъонти.

2 май. Фæстаг дууæ бони рæстæг сабур æй. Электрон рохс фæззиндтæй.

4 май. Æрбарвистонцæ нæмæ дууæ нæуæг хирурги, нур инсæйей уæнгæ исхъæрдтан. Травматологтæ раздæри хузæн æхсæземæй байзадæнцæ. Уотемæй хирургийи хайади ес дæс æма инсæй хуссæни инсæй дохтирей хæццæ, травматологий хайади ба – 120 хуссæни æхсæз дохтирей хæццæ. Анæй дæр æртæ институти косгутæ ’нцæ.

Хади Карим куд зæгъуй, уотемæй травматологæй косун неке комуй, уомæн æма хирургæй косгæй фулдæр пайда хауй. Æрмæст алли къуæрей цуппæрæни фæскуст сонæт искæнуни туххæй ке есунцæ, е дæр сæ мæйи миздæй фулдæр æй.

Еугурæйдæр зонунцæ, профессор Латиф революцион нæуæг арæзтадæмæ циуавæр цæстæй кæсуй, уой. Æ уосæ ба косуй Нигулæн Германий минæвайради. Хъæбæр нихмæцæуæг адæм æнцæ.

Хади Карим Цæдеси ке ахур кодта, уой туххæй си Латиф бустæгидæр æ нихтæ ниссагъта æма ’й искæсун нæ уадзуй. Е дæр сауæнгæ æ куст ниууадзунмæ гъавуй:

– Мæ мизд нуртæккæ æй 1200 афгани. Троллейбус ку скъæрон, уæдта есдзæнæн 3000-3500 афгани.

Хъæбæр зæрдиагæй ин фудздзурдтон, уотæ ма бакæнæ, зæгъгæ. Партион ке ’й, уомæ гæсгæ гъæуама сæттун ма кома. Берæ æвдесæйнæгтæ ин æрхастон Октябри революций æма медбæстон тугъдæй.

Æмбурди фæсте базудтон, травматолог Додраси рæстæгмæ Пакистани арæнмæ хæстæг районмæ ке ’рбарветунцæ, уой. Министрадæй æрбадзурдтонцæ, еу хирурги æма терапевти тагъд рарвететæ, зæгъгæ. Профессор Латиф æма госпитæли президент Бори лæгъуз цæстæй кæсунцæ Додрасмæ, активист ке ’й æма æрæги демонстраций ке цудæй, уой туххæй. Уæдта æригон дохтир мæгур æй, фæххуæцæг ибæл нæййес. Травматологий æхсæз дохтиремæй уæлдай нæййес æма ма уонæй дæр еуей рарветун æргом знаггадæ æй.

Еу-æртæ къуæрей размæ байгон æй хæлардзийнади уат нæ госпитæли. Еци уат библиотеки хæццæ фæрсæй-фарсмæ æнцæ. Латиф æма Рахмат байевдалдæнцæ æма киунугутæй дохтирти сæ кусти ахсгиагдæр кæцитæ гъæунцæ, уони равзурстонцæ æма сæ сæхе кабинетти исæвардтонцæ. Гъома, багъæуаги рæстæг дохтиртæ библиотекæмæ ма цæуонцæ, фал уонæмæ.

13 май. Хади Карим дзоруй:

– Еу бон президент æмбурди уотæ радзурдта æма, дан, кезухæссæг дохтиртæ хуæруйнаггæнæни кустмæ нæ кæсунцæ, нæ бæрæг кæнунцæ хуæруйнаги гъæдæ, æма уой фудæй хуæруйнæгти хуæздæртæ нæ хъæртун кæнунцæ сæйгитæмæ. Мæ кезу ку адтæй, уæд æз президенти фæдзæхст исæнхæст кодтон. Хестæр хуæруйнаггæнæги гæгъæдитæмæ гæсгæ гъæуама хуæруйнаг искодтайдæ 62 килограмми фидæй. Æз фид барæнбæл исæвардтон æма 41 килограммæй уæлдай æн разиндтæй. Æндæр нæ райстонцæ, зæгъгæ, ниллæудтæй хестæр хуæруйнаггæнæг æма имæ уæд æз дæр бадеголæ кодтон. Ци фидигъзæл нæ фагæ кодта, уой иссирдтон дууæ рауæнеми римæхстæй – æ дзæбæхдæр хæйттæ. Хуæруйнаггæнæгæн æнæ басæттæн нæбал адтæй æма загъта, фидигъзæлæй хецауадæн кæмæн цæйбæрцæ фæддæттуй уой. Æхецæн ма си изадæй килæй минкъий фулдæр. Æма загъта: «Уой дæ хæццæ æмбес ракæнæн». Æз нæ исарази дæн. Æма мæ уæд  фæрсуй: Ду ка дæ? Кæцæй æрхаудтæ? Дæу хузæн мæнæн мæ куст нуриуæнгæ некема исбæрæг кодта». Базудта, ахур Цæдеси ке фæдтæн æма партий рæнгъити ке дæн, уой. Еци бонæй фæстæмæ мæнæн (госпитæли косгутæ сехуар кусти кæнунцæ) мæ тæбæгъи фид нæбал ниввæрунцæ, – ходгæй балхий кодта æ дзубанди Карим.

25 май. Джамхуриати номбæл госпитæли хестæр медицинон хуæрæ æзинæ сæхецæй, Каргайи районæй, кустмæ ку ранæхстæр æй, уæд ин фæстердигæй æ сæрбæл дамбаца ниццавтонцæ душмантæ. Фæммард æй. Куста æхсæнади, адтæй партион къуари секретари хуæдæййевæг.

Æфсæддон гиспитæлмæ уæззау цæфтæй бахаудтæй еу душман. Ку фæдздзæбæх æй æма æ уодæн тæссаг ку нæбал адтæй, уæд æй фарстонцæ: æхе къохæй ци аст адæймаги рамардта, уонæн тæрегъæд нæ кæнуй, зæгъгæ. Æхецæй арази æй, фæсмон нæ кæнуй. Загъта:

– Нуртæккæ ку рамæлон, уæддæр мæ бунат Хуцауи рази æй, Гъозийи. «Гъози» хонуй, Хуцаумæ еугуремæй хæстæгдæр ка ’й, уой. Етæ ’нцæ, уæлæбæл сæ ихæс ка исæнхæст кæнуй уæхæнттæ, сæ ихæсбæл ба нимайунцæ, Хуцауи еудзийнадæ кæмæй не ’руагæс кæнуй æма пусулмон динбæл хуæст ка нæй, уони марун.

Бафарстонцæ ’й:

– Æма дин дæхе ку рамардтайуонцæ, кенæ дæ мах ку рамарæн, уомæй нæ тæрсис?

Аци фарстайæн дзуапп равардта:

– Уæддæр уодзæнæн Хуцауи рази, æрмæст Шахиати бунати.

«Шахиати» бунат æй «Гъозий» бунатæй дæлдæр, цауддæр.

26 май. Аци фæстаг рæстæги æзини хузæн тæссаг некæдбал адтæй. Сæумæй райгъал ан гæрæхтæй. Дзæвгарæ рæстæг игъустæнцæ хæстæр рауæнæй, æфсæддон училищей разæй.

Кабули гъæунгти знаггадæхæсгутæ милици дарæси уорæдтонцæ æхсæнадон ковгути æма цума сæ гæгъæдитæ ести гъæуагæ ’нцæ, уой рæуонæй сæ ластонцæ еу рауæнмæ æма сæ уоми мардтонцæ. Мæрдтæ гæлстонцæ арф цъаййи.

27 май. Айразмæ еци æхсæвæ душмантæ фехалдтонцæ донуадзæнтæ æма еу скъола. Доуадзæнтæ специалистти агъазæй цалдæр сахаттемæ рæвдзæгонд æрцудæнцæ. Адæм дон гъæуагæ нæбал адтæнцæ.

13 июнь. Æзинæ фæсарæфтæ госпитæли секретарь-машинисткæ кустмæ нæбал рацудæй. Изæрæй ин æ мард æ фатери дуарæхгæдæй иссирдтонцæ. Тухмиуæ ин бакæнуни фæсте æй рамардтонцæ. Ка – е бæрæг дæр нæма æй.

Хади Карим дзоруй æ царди хабæрттæ. Арази нæй, цуппар анзи æ ниййергути ке нæма фæууидта, уомæй.

– Мах райони душмантæ ци зæгъонцæ, уомæй уæлдай æндæр закъон нæййес. Æз уоми ку фæззиннон, уæд мæ рамардзæнæнцæ, Цæдеси ке ахур кодтон æма партий рæнгъити ке дæн, уой туххæй.

Æхецæн марунæй тæрсуй  Сабур дæр. Ести дзубандий фæдбæл кæддæриддæр фæззæгъуй:

– Кæд ардигæй уæдмæ æгас уон, уæд…

*  *  *

Куд раздæри æнзти, уотæ аци анз дæр 15 феврали Цæгат Иристони еугур рауæнти дæр цитгинæй бæрæггонд æрцудæй тугъдонтæ-интернационалистти Бон. Аци къартæ ист æрцудæнцæ, афгайнаг тугъди не ’мзæнхон тугъдонтæй ка фæммард æй, уонæн Дзæуæгигъæуи Афгайнаг парки ци номерæн мемориал ес, уой рази имисæн мадзали рæстæг.