Ралæудтæй ахури нæуæг анз, æма сентябри скъолай къæсæрбæл фиццаг хатт ка бакъахдзæф кодта, еци сувæллæнттæн дæр æма сæ ниййергутæн дæр райдæдта сæ царди нæуæг къæпхæн. Бони нæуæг фæткæ, нæуæг уагæвæрдтæ, нæуæг коллектив – алцидæр сувæллонæн  æй æнæзонгæ. Еугур еци нæуæгдзийнæдтæбæл цæмæй æнцондæрæй райахур уа, уой туххæй хестæртæ гъæуама зононцæ, ци хузи ин фæййагъаз кæнун гъæуй, уой.

Дзубанди, фиццагидæр, цæуй сувæллони цæттæдзийнадæбæл. Скъоламæ бацæунмæ ма дзæвгарæ рæстæг ку байзайуй, уæдæй фæстæмæ ’й гъæуй райдайун ахур кæнун е ’нкъарæнтæн хецау унбæл, е ’мгæртти хæццæ хуарз рахастдзийнæдтæ аразунбæл æма уотæ идарддæр.  Еугур уонæмæ сувæллон цæттæ ку нæ уа скъоламæ бацæуни размæ, уæддæр сæбæл, фиццагкъласон исуогæй, анзи дæргъи исахур уодзæнæй.

Ниййергутæн ба сæ ихæс ци æй?

Фиццагидæр, сувæллонæн гъæуама балæдæрун кæнонцæ, ахургæнæги кадæ бæрзонд ке æй, уой. Еци кари сувæллонæн æ цæстити рази хуарз цæветтон ку нæ уа, уæд е раст нæй. Ахургæнæги хæццæ ниййергутæн нивæбæл рахастдзийнæдтæ, миййаг, ку нæ рауайа, æма алли гъуддаги дæр ахургæнæги хæццæ арази ку нæ уонцæ, уæддæр архайун гъæуй æ хæццæ дзубанди кæнунбæл, цæмæй æмзунд æма еу гъудибæл хуæст уонцæ, уой туххæй.

Дуккагæй, алли бон дæр уæ сувæллони хæццæ дзубанди кæнетæ æма ’й фæрсетæ, скъолай æ бон куд райевгъудæй, æ зæрдæмæ ци фæццудæй, ци – нæ, уонæбæл. Уой хæццæ, алцæмæн дæр аргъгæнæгæй ниййерæг гъæуама æхе ма ’вдеса.

Æртиккагæй, сувæллонæн æ размæ æгæр карз домæнтæ ма æвæретæ, æма, хæдзарæмæ лæвæрд куст куд бацæттæ кодта, уомæн аргъгæнæг ма уотæ – е æй ахургæнæги ихæс. Ниййерæг гъæуама ниййерæг уа – цæстæмæдарæг нæ, фал æмбал æма агъазгæнæг. Кæд уæмæ уотæ кæсуй, æма уæ сувæллонæн алци хуарз нæ уайуй, уæд бал радзубанди кæнун гъæуй ахургæнæги хæццæ кенæ скъолай психологи хæццæ, зиндзийнæдтæн сæ игурæн ци æй, уой базонуни туххæй.

Цуппæрæймаг, сувæллонæн гъæуама уа рæстæг гъазунæн, уæдта бунат, уæлдайдæр ба, змæлун фулдæр кæми гъæуй, уæхæн фæзуат. Психологон фæлтæрддзийнадæ имæ цæмæй фæззинна, уомæн етæ ’нцæ устур агъаз.

Æма фæндзæймагæй, е ’рдзон гæнæнтæмæ гæсгæ сувæллонæн æнцон ку уа ахур кæнун, уæд байархайетæ е ’ргом ин скъолай царди æндæр гъуддæгутæмæ раздахун, зæгъæн, е ’мбæлттæн кенæ ба ахургæнæгæн, скъолайæн естæмæй фæййагъаз кæнунмæ. Уой хæццæ, аци рауæн дæр гъæуй психологи хæццæ дзубанди кæнун, уомæн æма сувæллон е ’мгæртти ку нæ феййафуй ахури, уæд еци уавæр сагъæссаг куд æй, уотæ рагъудикæнуйнаг æй, ахури бæрзæндтæмæ æгæр æнцонтæй ку хеза, е дæр…

Медицинон профилактики республикон центр