Нæ республики Парламенти хуæрзæгъдæуттæй еу иссæй æ Совети æмбурдтæ рæстæгæй-рæстæгмæ хецæн районти аразун. Уой дæр уотемæй, æма рагацау бæлвурдгонд æрцæунцæ уоми цардарæзти хабæрттæй: растауйнагæй дæр æма нæхъæртондзийнæдтæй си ци ес, адæмæн сæхе сагъæстæ æма фæндитæ. Уæхæн æрмæгæй ефтонг уогæй ба, æмбурди дзубанди рауайуй бæлвурд æма гъуддагон, ци унаффитæ си хаст æрцæуй, етæ дæр рауайунцæ цардгъон.

Зæгъун гъæуй уой дæр, æма Парламенти Совети архайди уæхæн фæткæ уотид фæййевгъуйуни хузи æнхæстгонд нæ цæуй. Еу æмбурди ци дзубанди рауайуй æма си ци унаффитæ хаст æрцæуй исаразуйнаг гъуддæгути фæдбæл, етæ æвæгæсæгæй нæ байзайунцæ – анзи фæсте иннæ уæхæн æмбурди æркæсунцæ, ци си ’рцудæй арæзт, цæбæл ба ма си гъæуй идарддæр дæр бакосун.

Уæхæн хузи рацудæй, Парламенти Советæн æрæги Дигори райони ци кезуй æмбурд адтæй, е дæр. Кезуй, зæгъгæ, уомæ гæсгæ зæгъæн, æма уæхæн æмбурд ами арæзт цудæй айразмæ æнзти дæр. Æма си дзубанди цудæй, уæд ци унаффитæ рахастонцæ, етæ нуриуæнгæ куд æнхæстгонд æрцудæнцæ æма си  ци нæ бантæстæй, фиццагидæр, уой фæдбæл.

Уомæй райдæдта æ радзубанди Парламенти Сæрдар Тускъати Таймораз æмбурд игонгæнгæй. Уой фæдбæл адтæй æ радзубанди райони муниципалон исконди сæргълæууæг Цагъати Сослани радзубанди дæр. Е куд фегъосун кодта, уотемæй райони бюджети уавæр æй нивæбæл: косгутæ афойнадæбæл истонцæ мизд, социалон ихæстæ дæр æнхæстгонд цудæнцæ æнæкъулумпийæй. Дзуаппон рæстæги сæмæ æфтуйæгтæ рауадæнцæ 763 миллион сомемæй фулдæр, хæрзтæ – 755 миллион соми. Хъалонти æма æнæхъалонти æфтуйæгтæ, евгъуд анзи хæццæ рабаргæй, 31 миллион сомемæй фæффулдæр æнцæ, хе æфтуйæгтæ сæмæ рауадæнцæ 173 миллион сомемæй фулдæр.

Уавæр никки зæрдæмæдзæугæдæр уидæ, фал райони нерæнгæ ма ес æнæ федералон æма республикон бюджетти агъазæй  исæнхæстгæнæн кæмæн нæййес, уæхæн лухкæнуйнаг фарстатæ. Цагъати Сослани загъдмæ гæсгæ, етæ ’нцæ: донуадзæн хизæгти раййевуни гъуддаг, цæугæдон Уорсдони билгæрæнттæ ауазæнтæй фæффедардæр кæнун, Дигорай нæуæг кæдзосгæнæнтæ æма коллектортæ исаразун, Мостиздæхи – культури Хæдзарæ, Хъарман-Синдзигъæуи ба спортивон зал исаразун.

Парламенти промышленность, бастдзийнадæ, транспорт æма амалгъонади комитети сæрдар Кисити Мурати дзубанди ба адтæй, райони экономикон ирæзтæн ци гæнæнтæ ес, уобæл. Е ’ргом раздахта районæн ахсгиаг фарстатæмæ: муниципалон нисанеуæги нæдти уавæр, берæфатерон хæдзæртти бундорон цалцæг, еци цалцæгæн феддонти æма æндæр фарстатæмæ.

Социалон политики нисантæ райони куд æнхæстгонд цæунцæ, уобæл дзубанди кодта Парламенти наукæ, ахурадæ, культурæ æма информацион политики комитети сæрдар Еленæ Князева. Куд загъта, уотемæй медицинон агъаз райони алли цæрæнбунатмæ дæр хъæртуй, медицинон профæркæститæ дæр адæм рацæунцæ, уæддæр евгъуд анз сæйгити нимæдзæ райони адтæй республики рæстæмбес нимæдзæй фулдæр. Уотæ цæй фудæй рауадæй, уобæл дзоргæй, амунд æрцудæй е дæр æма райони нæ фагæ кæнуй еуæй-еу медицинон дæснийæдти дохтиртæ. Уомæ гæсгæ ба, аци гъуддагмæ гъæуй лæмбунæг æркæсун, «Гъæууон дохтир» æма «Гъæууон фелсир», зæгъгæ, аци программитæй парахатдæрæй пайда кæнун.

Райони ахуради къабази дæр зæрдæхцæуæн æййивддзийнæдтæ цæуй, бундоронæй исцалцæг кодтонцæ райони авд скъолай, Хъарман-Синдзигъæуи ба арæзт æрцудæй, сувæллæнттæн 120 бунати кæми ес, уæхæн рæвдауæндонæ. Идарддæр цæунцæ Дигорай 2-аг скъолай райдайæн кълæсти бæстихаййи бундорон райарæзти куститæ. Национ проект «Бийнонтæ»-йи фæлгæти цалцæггонд цæуй Дигорай рæвдауæндæнттæй еу, райарæзти куститæ ба – Дур-Дури 2-аг астæуккаг скъолай. Фал ма ес райони уæхæн ахурадон косæндæнттæ, æма нуриккон оргтехникæй, спортивон, уæдта хæдзари дзаумау гъæуагæ ка æййафуй. Еугур аци фарстатæ гъæугæ хузи кутемæй исаразæн ес, уобæл бæлвурдæй адтæй депутаттæн сæ дзубанди.

Фидибæстæ гъæуайгæнгути кадæн нæ республики фиццаг парк æрæги игонгонд æрцудæй Дигорай.

Анзи размæ ба депутаттæ, Дигори район бабæрæг кæнгæй, ци фарстатæбæл цудæй дзубанди, етæ куд æнхæстгонд æрцудæнцæ, уой фæдбæл дзубанди кодта Парламенти закъонæвæруйнадæ, закъонадæ æма бунæттон хеунаффæйади комитети сæрдар Черчести Аслан. Куд загъта, уотемæй  национ проекттæ æма паддзахадон программити фæрци кæмидæр фæцæнцæ, кæмидæр ба кæронмæ фæхъхъæртунцæ æхсæнадон бунæттæ æма хæдзæртти тургътæ банивæбæл кæнуни куститæ, райарæзт кенæ бундорон цалцæггонд æрцудæнцæ ахурадон косæндæнттæ, нæдтæ  цæунцæ цалцæггонд, уæлдайдæр Дигорай еувæрсти цæуæг над.

Совети  иуонгтæ ма ци республикон закъонти проекттæ равзурстонцæ, етæ æййивддзийнæдтæ хæссунцæ  «Республикæ Цæгат Иристон-Аланий паддзахадон хуæрзеугути туххæй», «Республикæ Цæгат Иристон-Аланий муниципалон служби туххæй» æма «Республикæ Цæгат Иристон-Аланий зæнхи  рахаститæн уагæдæттæг хецæндзийнæдти туххæй» закъонтæмæ.

Æмбурди фæсте Тускъати Таймораз, уæдта Парламенти депутаттæ Хæдарцати Аслæнбег, Тауитти Александр, Бердити Кермен, Цагъати Сослан æма райони бунæттон хеунаффæйади администраций сæргълæууæг Туккати Рустам фембалдæнцæ райони амалгъонти хæццæ. Сæ кустæн син аргъ искæнгæй, Парламенти Сæрдар зæрдиагæй райарфæ кодта:

– Райони социалон-экономикон уавæрмæ аккаг байвæрæн хæссетæ, уæ фæрци адæмæн ес куст. Евгъуд æноси 90-аг æнзти зиндзийнæдти сæрти бахезун уæ бон иссæй, æма абони дæр æнтæстгинæй архайетæ, кæстæр фæлтæрæн ба айтæ дæнцæг – царди дæр æма фæллойнæ кæнуни дæр.

Уой фæсте се ’хсæн гъуддагон дзубанди байеудагъ æй. Амалгъон адæймæгутæ дзурдтонцæ сæ гъудитæ республики экономикон идарддæри ирæзти гæнæнтæбæл, амалгъонадон куст рапарахат кæнунæн паддзахадæ циуавæр мадзæлттæ аразуй æма æндæр фарстатæбæл.

Еци бон ма Тускъати Таймораз бабæрæг кодта Дигорай спортивон комплекс, уæдта Уæдати Маирбеги хæдзарадæ. Аци амалгъон адæймаг Дигорай кæрони æ зæнхити цуппар гектарей фæзуат æнхæст кæнуй пайдахæссæг гъуддæгутæй – байтудта си мæнæргъæ æма цъæх мæнæргъи (голубика), берæанзиккон зайæгойтæ.

Спортивон комплекс Дигорай фæззиндтæй авд анзей размæ, æма си ес аллихузон спортивон хузтæ – волейбол, баскетбол, армрестлинг æма æндæртæй архайуни фадуæттæ. Ес си нуриккон футболон фæзæ дæр. Æма футболи фæзи дæр, бæтихаййи алли зали дæр архайдтонцæ æригон спортсментæ. Спорткомплекси кустмæ Парламенти Сæрдари базонгæ кодта æ директор Тогойти Вадим.

*  *  *

…Нæ рагфидтæлтæй нин байзадæй уæхæн загъд: «Адæймаги ку бафæндæуа, уæд Уазай цъоппбæл дæр деденгутæ æрзайун кæндзæнæй!..» Нæ зонæн, фæдзæхсти хузæн æй аци зундгонд загъд райони разамундæн дæр æма ами цæрæг дзиллæн дæр, фал нæмæ уотæ кæсуй, цума сæ хъæбæр фæндуй сæ цардиуаги хуæздæрдзийнадæ æма рауон-циуонæй архайунцæ уой сæрбæлтау. Æма син бантæсæд, сæ хуарз хабæрттæ махæн дæр цийнаг уодзæнæнцæ.

Æрмæг бацæттæ кодта ГÆТИЙТИ Светланæ.