Зундгонд ӕфсӕддон архайӕг, Уӕрӕсей Ӕфсӕддон-денгизон флоти устур сӕрустурдзийнадӕ ка ‘й, еци уӕззау крейсер «Минск»-и фиццаг командир, контр-адмирал Гокъинати Александри фурт Викторбӕл 8 апърели исӕнхӕст ӕй фондз ӕма цуппаринсӕй анзи. Уой фӕдбӕл ци берӕ зӕрдтагон арфитӕ райста, уонӕй ин тӕккӕ ӕхцӕуӕндӕр адтӕй, ӕ райгурӕн Иристон ӕй куд цитгинӕй исбоц кодта, е.

Нӕ республики Сӕргълӕууӕг, нӕ иннӕ ‘мзӕнхон номдзуд ӕфсӕддон архайӕг, вице-адмирал Сергей Меняйло ӕ Указӕй ӕй исхуарзӕнхгин кодта Цӕгат Иристони сӕйрагдӕр хуӕрзеуӕгӕй – «Иристони Намус»-и орденӕй ӕма ин кадгин уавӕри лӕвӕрд ӕрцудӕй, ӕрӕги Мӕскуй Уӕрӕсей Президенти рази нӕ республики Еудадзугон минӕваради сӕрмагондӕй ци цитгингӕнӕн ӕмбурд арӕзт ӕрцудӕй, уоми.

Юбилярæн райарфæ кæнунмæ ами æрæмбурд æй берæ дзиллæ, уæлдайдæр ба Мæскуй иристойнаг æхсæнади разамунд æма æ иуонгтæ.
Уæхæн зæрдтагон табедзæ Викторæн æхцæуæн куд нæ адтайдæ!.. Махæн ба æхцæуæн е æй, æма нæ номдзуд æмзæнхонæн уæхæн устур кадæгонд ке цæуй. Уæлдайдæр ба, ка ‘й зонуй, æма æ хæццæ архайгæ кæмæн рауадæй, етæ си цæйбæрцæбæл боз æнцæ.
Зæгъæн, æфсæддон денгизонтæ æма сæ бийнонти иуонгти æхсæнадон æзмæлд «Æфсæддон-денгизон флоти тугъдон службити ветеранти Цæдес»-и æмсæрдар Виктор Блытов æ
уацтæй еуеми уотæ финсуй:
«Гокинаев Виктор Александрович был большим исключением среди других командиров кораблей… Что мне в нем понравилось в командире при первом знакомстве? Это, прежде всего резкое отличие от других командиров Советского ВМФ. Ни грубости, ни хамства, ни стремление унизить того, кто ниже по должности и званию. Ни разу за всю службу я не слышал от него грубого слова в адрес даже провинившихся офицеров, мичманов, старшин или матросов. Когда он злился, то просто шутил или улыбался. Мог промолчать и
уйти, но никогда не унижал себя грубостью или оскорблениями в адрес других людей. Он был, как бы всегда над нами, над проблемами и ситуацией. И еще он ни при каких условиях, даже в минуты большой опасности, не терял голову. Какими усилиями ему это давалось, сложно сказать, но его спокойствие и способность к шутке, даже вроде не всегда в подходящий момент, всех кто общался с ним, удивляло. Он не пресмыкался перед начальством, не красовался своим командирским положением перед подчиненными и был нетипичным, можно сказать нестандартным советским командиром огромнейшего современнейшего корабля.
Когда было надо для дела, для корабля, он мог пойти против мнения начальства и не стеснялся сказать об этом прямо в глаза, независимо от положения и звания.
И за это видимо его начальство недолюбливало, зато боготворил экипаж. Именно, на мой взгляд, такими и должны были бы быть командиры нашего отечественного военно-морского флота…»  Гъе уæхæн кадæ ин ес Гокъинати Викторæн, æма си е ‘мгустгæнгути хæццæ сæрустур куд нæ уæн, мах дæр, е ‘мзæнхонтæ!..
Гокъинати Александри фурт Виктор райгурдæй 1937 анзи 8 апърели Мæздæги. Æ ниййергутæ адтæнцæ Гокъинати Петри фурт Александр, райгурдæй станицæ Черноярскийи æма Екатеринæ Кузьминична Трушина.
Уотæ рауадæй, æма минкъий ма ку адтæй, уæд Виктор æ мади хæццæ цæрунмæ рандæнцæ Цæцæн-Мæхъæлмæ. Уоми æвзестæ майдани хæццæ каст фæцæй Грознай 18-аг астæуккаг
скъола. 1954 анзи ахур кæнунмæ бацудæй М. Фрунзей номбæл Ленингради æфсæддон-денгизон уæлдæр училищемæ, æма ‘й каст ку фæцæй, уæд (1958 анзи) æрвист æрцудæй Цæгатаг флотмæ. Уоми разамунд лæвардта артиллерион наути тугъдон хæйттæн.

Къари (галеуæрдигæй рахесæрдæмæ): Сауденгизон флоти командæгæнæг, адмирал Николай ХОВРИН, ССР Цæдеси Æфсæддон-Денгизон флоти Сæйраг командæгæнæг, Советон Цæдеси Флоти адмирал Сергей ГОРШКОВ æма ГОКЪИНАТИ Виктор.

Гокъинай-фурти 1966 анзи рарвистонцæ Ленинградмæ æфсæддон-денгизон флоти афицерти сæрмагонд Уæлдæр къурсити ахур кæнунмæ. Уони каст фæууогæй ба, 1970 анзи 3-аг ранги капитани цини (лæвæрд ин æрцудæй 1968 анзи) Гокъинати Виктори иснисан кодтонцæ Цæгатаг флоти крейсер «Мурманск»-и капитани хестæр агъазгæнæгæй.
Цанæбæрæг рæстæг рацудæй æма 1971 анзи Виктор ахур кæнун райдæдта Ленингради Æфсæддон-Денгизон академий.
Каст æй фæцæй 1974 анзи æма иссæй крейсер «Мурманск»-и капитан. Аци рауæн службæгæнæг æнгом командæн капитани æнтæстгин разамунд ке адтæй, уой фæрци крейсер иссæй флоти хуæздæр наутæй сæ еу. 1974 анзи ба Цæгатаг флоти командæгæнæг адмирал Георгий Егоров крейсер «Мурманск»-æн «хъæбæр хуарз» бæрæггæнæнæй исаргъ кодта.
Сæ крейсер 1975 анзи сæрди рамулдта артиллерион æхститæй Советон Цæдеси Æфсæддон-Денгизон флоти сæйраг командæгæнæг, Советон Цæдеси Флоти адмирал Сергей Горшкови
приз. Крейсерæн исаккаг кодтонцæ кубок æма ‘й банимадтонцæ Æфсæддон-Денгизон флоти наути хуæздæрти хуæздæрбæл.
Гокъинати Виктор 1975 анзи октябри нисангонд æрцудæй Советон Цæдеси Æфсæддонденгизон флоти исконди уæди уæнгæ ка нæма адтæй, уæхæн уæззау крейсер «Минск»-и
фиццаг командирæй. Науæн æ дæргъæ адтæй 273,1 метри, æ экипаж – 1438 адæймаги. Крейсери æрбунæттон æнцæ дууæ эскадрилий: 18 вертолети, 16 хуæдтæхæги, зенитон-ракетон
комплекстæ æма торпедон аппараттæ цалдæр.
Æ нисан «Минск»-æн адтæй дæлдон наутæ агорун æма сæ кунæг кæнун, знæгти наутæбæл ракетитæ уадзун æма еци нисантæ æнхæст кæнуни гъуддаги флоти иннæ тухтæ æма наути
хæццæ æмархайд кæнун.
«Минск» 1979 анзи январи хаст æрцудæй Сурх Турусахæссæг Сабур форди флоти ракетон наути 175-аг бригадæмæ. Уæдмæ Виктор иссæй 1-аг ранги капитан.
Аллихузон фæлварæнтæ исæнхæст кæнуни фæсте крейсер «Минск», æ командир Гокъинати Виктор, уотемæй рацудæй Севастополæй æма байахæста æ бунат Владивостоки. Уомæй
рацудæй дæс æма æхсæзинсæй бони, æма 1979 анзи 3 июли «Минск», æртæ форди æма цуппæрдæс денгизебæл рацæугæй, æрхъæрттæй бакæлæн Стрелокмæ æма бацудæй Сурх Туруса
хæссæг Сабур форди флоти ракетон наути 175-аг бригадæмæ.
Гокъинати Виктори 1980 анзи октябри мæйи иснисан кодтонцæ Советон Цæдеси Маршæл А. Гречкой номбæл Ленингради Æфсæддон-Денгизон академий дони сæрти цæуæг наути кафедри сæргълæууæги хуæдæййевæгæй, 1981 анзи апърели ба Кронштадти Ленинградаг æфсæддон-денгизон бази наути ахурадон девизий 4-аг штаби разамонæгæй, 1982 анзи ба – еци бази командирæй.
Гокъинати Викторæн 1983 анзи ноябри лæвæрд æрцудæй контр-адмирали цин æма 1986 анзи декабри иссæй афицерти сæрмагонд Уæлдæр къурсити разамонæги хуæдæййевæг
ахурадон æма наукон фарстати фæдбæл. Берæ æнзти баслужбæ кæнуни фæсте 1993 анзи Гокъинати Виктор рацудæй запаси.
ССР Цæдеси Æфсæддонденгизон флоти æновуд æма æнтæстгин служби туххæй Гокъинати Виктор хуарзæнхæгонд æрцудæй «Тугъдон тухти Райгурæн бæсти служби туххæй» 3-аг
къæпхæни, Сурх Стъалуй ордентæй æма берæ майдантæй, уой хæццæ, майдан «Тугъдон æскъуæлхтдзийнæдти туххæй»-æй. Ес имæ доценти наукон къæпхæн,
æй аст æма инсæй наукон кустей автор æма æмавтор. Æ цардæмбал, уруссаг æвзаг æма литератури ахургæнæг, Тамарæ Ивани кизгæ Терновай хæццæ исгъомбæл кодтонцæ
фурт. Владимир рацудæй æ фиди надбæл, каст фæцæй М. Фрунзей номбæл ÆфсæддонДенгизон уæлдæр училище, службæ кодта Сауденгизон флоти, Балтики. Е службæ рахецæн
кодта 2-аг ранги капитани цини.
Гокъинати Виктори абони æхцæуæнæй æримисунцæ, æ хæццæ ка службæ кодта, етæ. Се ’хсæн ин адтæй устур кадæ, æ ном – бæрзонд. Виктор исгъомбæл кодта берæ денгизон  командиртæ æма адмиралтæ, сæ еугурдæр сæ фæллæнттæй адтæнцæ фæнзуйнаг. Абони дæр ма имæ сæрустурæй дзорунцæ «Æмбал командир», зæгъгæ, æма уомæн ба аргъ нæййес.
Райгурæн бон адæймагæн, æвæдзи æй, циуавæрдæр сагъæстæ æма имисуйнæгти равгæ, фал фулдæр ба уæддæр æй берæ цæмæйдæрти зæрдрохсдзийнадæ хæссæг, уæлдайдæр
æ зæрдтагон хеуæнттæ, зонгитæ, æма æмгустгæнгутæ ибæл ке бацийнæ кæнунцæ, уомæй. Æма ин æ юбилейи фæдбæл мах дæр хъæбæр æхцæуæнæй арфæ кæнæн. Фæндуй нæ, цæмæй æй зона, не ’мзæнхонæй мах нæ еугурдæр ан сæрустур, нæ зæрдæ ин зæгъуй, берæ æнзти дæргъи ма æнæнез æма иуонгрæуæг куд уа, царди хуарздзийнæдтæй ба æфсæст.

Людмилæ СОКОЛОВА,
Мæздæги бæстæзонæн музейи хестæр наукон косæг.